Dongeng saking Banyumas : SANTRI GUDIG

Santri Gudig kuwi mung sebutan, sedurunge diarani santri gudig jeneng asline Pangeran Agiyana saka daerah Ampel, Jawa timur. Cilikane pangeran Adiyana wis ditinggal wong tuane amarga pas Pangeran Agiyana cilik dheweke ditingal wong tuane dadine deweke mung urip dewekan karo mbakyune.
Ana ing sakwijining dina Pangeran Agiyana lunga karo mbakyune saka daerah Ampel kanggo nglaksanaake ibadah haji neng mekah.daweke mlaku nglewati alas, sawah lan desa-desa dadine pangumbaraane ora nyenengke amarga neng dalan sering ketemu rampok lan kewan-kewan sing gede kaya dene ula,macan,srigala lan sakjenise. Pangeran Agiyana bae ora ngerti kapan bisa tekan neng mekah.


Sakwise pirang wulan mlaku wong loro kuwi wis tekan daerah Cirebon, Jawa barat. Neng kono wong loro kuwi pengin istirahat pirang dina. Sakwise diterima neng Kanjeng Sultan Cirebon. Pirang dina sakwise, Kanjeng Sultan Cirebon ngungkapake yen dheweke seneng karo mbakyune Pangeran Agiyana lan mbakyune Pangeran Agiyana ora nolak yen arep didadikake perrmaisuri.
Ana ing sakwijining bengi Sultan mlebu ana ing kamare permaisuri, nanging mbakyune Pangeran Agiyana kuwi kaget nalika Kanjeng Sultan nembe mendem. Ora nyangka yen saka peristiwa kuwi, permaisuri milih dadi randa tinimbang duwe bojo seneng mendem. Banjur mbakyune Pangeran Agiyana kuwi njaluk ijin maring mburi kanggo nemoni Pangeran Agiyana nanging nganthi suwe mbakyune Pangeran Agiyana kuwi ora bali neng kamar. Sultan wis mrentahke adhine kon nggoleki nanging esih urung ketemu lan nggledah kamare Pangeran Agiyana tetep ora ketemu. Jebul Pangeran Agiyana lan mbakyune minggat saka keraton Cirebon, banjur Kanjeng Sultan mrentah prajurite kanggo nguber wong loro kuwi, yen kecekel supaya balik menyang keratin. Yen ora gelem arep dipateni bae.
Mlayune Pangeran Agiyana nglewati dalan setapak lan alas- alas gedhe supaya ora bisa keuber prajurit Cirebon. Wektu prajurite wis cedak, pangeran agiyana ngetokake mantra- mantra kanggo ngapusi prajurit- prajurit mau amarga saka mantra- mantra mau metu kewan- kewan kaya dene kijang, rusa, marmot, sapi, kebo lan kewan- kewan sakjenise. Banjur wong loro kuwi mlebu neng alas, nanging neng kana isih ketemu karo prajurit sing nguber dheweke. Akhire Pangeran Agiyana gelut karo prajuri-prajurit mau, banjur menang nanging awake pada lara kabeh nganthi pada gudigen. Gara- gara kuwi prajurit nganthi ora bisa ngenali maneh.
Akhire Pangeran Agiyana tekan neng desa pekiringan lan ditulungi Pangeran Wali Perkosa sing nduwe pondok pesantren neng kana. Bubar kuwi Pangeran Agiyana merguru neng kana. Ana ing sakwijining bengi dheweke diterima dadi muride Pangeran Wali Perkosa. Lan dheweke turu bareng- bareng karo santri- santri liyane neng surau. Wektu Pangeran Wali Perkosa arep solat tahajud, dheweke kaget nalika weruh geni ana ing salah siji santrine banjur langsung nyewek sarung sing dinggo santri kuwi. Esuke santri- santri pada dikumpulke kabeh. Dheweke pengin weruh sapa sing sarunge sewek. Jebule sing sarunge sewek kuwi santri gudig. Saka kedadeyan kuwi, Pangeran Wali Perkosa ngewehi jeneng Pangeran Mahdum Cahyana.
Ana ing sakwijining dina Pangeran Mahdum Cahyana diwenehi tugas kanggo njaga sawah. Wektu kuwi santri gudig pancen duweni niat arep nglaksanaake tapa marungga. Tekan gubug Santri Gudig nguripke geni lan dheweke mlebu ana ing kana. Nganti suwe dheweke aa ing gubug kuwi. Banjur Pangeran Wali Perkosa teka ana ing kana lan langsung neu amarga parine pada rusak. Santri Gudig ngerti yen Pangeran Wali Perkosa teka ana ig kana, banjur deweke langsung metu saka gubug kuwi.”kenapa parine nganti rusak kaya kuwi padahal koe tak prentah nunggoni?” Santri Gudig njawab,”nuwun sewune rama kyai menawi kula mboten salah mireng kuls mboten dipin prenatah kagem ngusah kewen-kewan ingkang ngrusak pri nanging naming nunggoni mawon. Pangeran Wali Perkosa ngrungokke jawabane Santri Gudig.
Bubar dipanen Pangeran Wali Perkosa kaget yen hasil panenne kaya ngene akehe ora kaya biasane.
Wis suwe bosen dadi jaka Pangeran Mahdum Cahyana pengin nggolet bojo nanging sedurunge olih bojo pangeran wali perkosa duwe niat ngawinke anake, pangeran Estri karo pangeran mahdum cahyana lan deweke setuju. Banjur Pangeran Mahdum Cahyana dikawinke karo Pangeran Estri.
Ana ing sakwijining dina Pangeran Mahdum Cahyana mlaku-mlaku ana ing pinggir kali karang nganti tekan kali bodas neng kono dheweke weruh plataran sing amba banjur dheweke duwe rencana mbangun pesanggrahan ana ing kana . dheweke banjur njaluk tulung karo sing nggawe urip supaya watu-watu ana ing kana dadi pager.
Sedurunge ninggal Pangeran Mahdum Cahyana duwe wasiat karo keluargane yen ninggal kon dikubur ana ing panggonan mau. Pangeran Agiyana dikubur ana ing desa grantung kecamatan karang moncol nganti saiki kuburane esih ana.