Manumayasa Cikal-bakale Pandhawa lan Kurawa

Ana sawatara versi crita bab sapa leluhure Pandhawa lan Kurawa. Ana sing ngandharake
yen iku Bharata, putrane Prabu Duswanta lan Dewi Sakhuntala. Mula, Pandhawa lan
Kurawa uga sinebut darah Bharata. Crita liya nyebutake yen kang nurunake iku Bambang
Bremani, putrane Bathara Brama kang dhaup karo Dewi Srihunon, putrane Bathara
Wisnu. Bremani banjur peputra Bambang Parikenan lan Parikenan peputra Manumayasa.
Manumayasa iku satriya linuwih, kinasihan ing Bathara Guru.

Selengkapnya...

Jim Mangggala Arya Dhandhun Wacana

Ana ing crita-crita pedhalangan –kejaba ing lakon Babad Wanamarta– jenenge paraga
wayang siji iki arang-arang banget kepurungu, beda karo jeneng-jenenge para Pandhawa
lan Kurawa. Pancen dudu paraga lumrah, karuan iki sawijining tokoh manggalaning para
jim kang urip ing kraton kajiman ing alas gung liwang-liwung, Alas Mrentani utawa
Mertani alias Alas Wanamarta.

Lakon kasebut, sing kalebu lakon carangan, versine sajake ora mung trima siji loro.
Minangka conto, pambabade alas sing sateruse dadi negara Amarta utawa Batanakawarsa
utawa Indraprastha kuwi ana sing nyritakake yen sing mrentahake iku Pabu Duryudana,
ratu Astina. Pamrihe ora kok dimen Pandhawa bisa duwe nagara, nanging supaya
Pandhawa sirna dimangsa sato wana galak utawa jim setan peri prayangan. Jalaran Alas
Mrentani ngono kondhang gawat keliwat-liwat, wingit kepati-pati.

Selengkapnya...

Prabu Kalimantara

Uwong yen wis darbe samubarang tur rumangsa digdaya kerep-kerepe banjur takabur.
Semono uga Prabu Kalimantara, ratu saka nagara Nusantara utawa Cempaka Kawedhar
iki. Wujude buta, sekti mandraguna. Isih enom, gegayuhane ngrabi widadari lan
nguwasani tribawana.

Ana ing negarane sing gedhe lan jembar laladane, Prabu Kalimantara mbawahake
wadyabala raseksa kang seneng ulah kaprajuritan, prigel-prigel nggunakake sanjata lan
kedhotan. Para nayakane prasasat ora ana kang ora duwe kasekten.
Para agul-aguling praja mau, ing antaraning kaya ta Arya Sarotama, Ardadhedhali,
Tunggulnaga, lan Karawelang. Sang nata uga kagungan titihan garudha yaksa aran
Banarata, ndadekake Prabu Kalimantara saya diwedeni dening para ratu saindenging
ndonya.

Selengkapnya...

Aja Nggrantes, Aja Ngenes!

PANGGUNG drama politik kita katon saya melodramatis. Sansaya gawe ngenes lan nggrantes. Sansaya ngelingake sapa wae manawa jroning politik tansah kebak kewengisan lan tragedi agung. Ateges, tansah ana dhalang sing nggelar lakon ngenes, apa pancen ngenes lan nggrantese iku saka wohing panggawene dhewe?
Selengkapnya...

Metu saka Uru-Ara Ngisep Sepining Hawa

JRONING uru-ara, kang ana mung sarwa ora nggenah lan ngajak bubrah. Sing dening wong akeh dianggep bener, jebul malah keblinger. Sewu laler padha ngrubung tembelek, apa tetep wae dianggep bener?!

Jroning tradisi Hindhu, ana kang diarani nyepi. Ora mung dhewekan, nanging ditindakake bebarengan, dipengeti lan dipersudi dening kabeh umat. Jroning nyepi, ora ana sing padha metu saka ngomah. Sawetara metu saka uru-ara lan gebyaring kadonyan sing kebak swara.

Selengkapnya...

Diuji Pintere, Ditaker Jujure

UJIAN iku mung srana kanggo mapanake dhiri lan nggayuh tataran tinamtu. Dudu tujuan. Sebab, yen mung dadi tujuan, sakabehing rekadaya bakal ditempuh, anggere bisa dianggep pinter utawa prigel. Banjur, apa sing paling penting jroning pendadaran?

Selengkapnya...

ALUN ISIH GUMULUNG

Dening: JRX.Hoery

Ajaa murid-muride sing ngajak ngono, dheweke wis emoh midak papan iku. Amarga ngarepake liburan kwartal, murid-muride nyuwun darmawisata. Kebeneran sing disuwun kok menyang teluk Barehan. Teluk segara kidul sing ombake gedhe-gedhe Ian mujudake dhaerah sing akeh nyimpen crita-crita misterius. Kayadene ing kene jare kratone Nyai Rara Kidul, ratuning para lelembut. Ana maneh, jare yen Bolan menyang pesisir segara kidul, ora oleh nganggo klambi sing rupane gadhung utawa ijo. Iku jare ngembari agemane Sang Ratu, satemah sing ngango mangkono bisa kalap, utawa kagulung alun dadi Ian tiwase. Isih akeh maneh crita bangsane ngono-ngono iku. Arep nulak panjaluke muride rumangsa ewuh.

Selengkapnya...

JERIT BUBAR MAHGRIB

Dening: J.F.X.Hoery

Sidane sing diarep-arep teka tenan sawise mahgrib. Mulihe iki sengaja ora nggawa perlengkapan apa¬apa, kajaba glathi kang tansah sumlempit ing bangkekane Ajaa ketemu bakul tanggane sing kandha yen dhe¬weke diarep-arep supaya bali amarga Emboke lara nemen ngono, dheweke ora ngarah gelem bali. Ya liwat bakul sing ngandhani iku, dheweke banjur meling yen bengi iku bakal mudhun, sawise nyerahake tugas-tugase Ian aweh pituduh marang wakil Ian mitra-mitrane.

Selengkapnya...

JAKA TARUB

    Wonten ing satunggaling dusun, wonten kaluargi ingkang naminipun mbok randa kaliyan putra kakungipun. Putra kakungipun ingkang sampun ngancik dewasa lan naminipun inggih menika Jaka Tarub. Padamelan saben dinten inggih menika madosi ron pisang utawi ron jati kangge dipun sade wonten peken ing saklebetipun kitha kudus. Ron menika dipunlintakaken kaliyan uwos kaliyan sarem kangge ulamipun saben dinten. Tindakanipun wonten peken ngantos pinten-pinten minggu saking tebihing kitha. Pedamelan sanesipun Jaka Tarub menika mbebedak wonten wana kangge ulamipun.

Selengkapnya...

JAKA POLENG

Ana wong enom bagus tur gagah, jenenge laksito. Laksito kerjane dadi tukang ngopeni jarane Bupati Brebes. Kanjeng bupati seneng karo asil kerjane Laksito kang sregep lan resik anggone gegawean.
Nalika iku kaya biyasane, Laksito arep lunga menyang sawah, arep golek suket kanggo pakane genta, jarane kanjeng Bupati. Sadurunge mangkat ngarit Laksito pamit karo Bi Ojah, bature kanjeng Bupati sing lagi masak neng dapur.

Nggawa arit karo karung, Laksito mlaku nlusuri galengan sawah goleksulet-suket sing rungkut lan ijo. Tekan lapangan dheweke mbabadi suket-suket sing ijo sing ana neng ngarepe. Sapisan-pisan, laksito nguasapi kringete ning bathuke ngganggo tangane sing katon reged. Laksito terus mbabadi suket, sawise oleh sakarung kebek, Laksito kaya biyasane leren leyeh-leyehneng ngisor wit gedhe kang cedhak saka anggone dheweke ngarit. Diglegek banyu kendi sing digawa saka omah. Keringete gembrobyos saawak kojur. Laksito leyeh-leyeh teturon kipas-kipas nganggo godong sing tiba saka wit.

Selengkapnya...

Sekar Dhandhang gula Tinggalanipun para leluhur Yasa dalem kanjeng sunan Kalijaga

 Kiriman saking : mul.yanto6@yahoo.com

Sekar Dhandhang gula Tinggalanipun para leluhur Yasa dalem kanjeng sunan Kalijaga mugi saget dados tambahing seserepan

1. Ana kidung rumekso ing wengi
Teguh ayu luputa ing lara
Luputa bilahi kabeh
Jim setan datan purun
Paneluhan tan ana wani
Miwah penggawe ala
Gunane wong luput
Geni tinemahan tirto
Maling adoh datan ana ngarah ing mami
Guna duduk pan sirno

- Kawedaraken suraosipun makaten,
Selengkapnya...